DOROTHEE RICHTER

DOROTHEE RICHTER KIMDIR?

Sanat tarihçisi, yazar,küratör. 1998 Bremen’de Curating Degree Zero, GAK  olarak sempozyumlar düzenledi; Diyalog ve Tartışma – görsel sanatlar feminist tutumlar; The Quintessiental Hold of Images 2001 (Sigrid Adorf ve Kathrin Heinz ile), The Visuality of Theory vs. The Theory of the Visual , (Nina Moentmann ile). Bremen’de Lichthaus’un direktörlüğünü, Kuenstlerhaus Bremen’in sanat direktörlüğünü yaptı. University of School of Art and Design in Zurich’te araştırma görevlisi olarak çalıştı, küratörlük lisansüstü programının direktörlüğünü yaptı (www.curating.org). Küratörlük üzerine bir e-makale sitesi açtı.  www.on-curating.org 2008 yılından beri 11 dergi yayımladı.

  DOROTHEE RICHTER :

"Beni bu panele davet ettiğiniz için çok teşekkür ederim. Yüksek lisans programıyla birlikte birçok öğrencimiz burada. Bu fırsatı tanıdığınız için teşekkür ederim. Öncelikle bu programın mezunu olmaktan gurur duyuyorum. Kısaca programı tanıtmak isterim ve programımızın yanı küratörlük yüksek lisans programının bazı öğelerinden bahsedeceğim ayrıca öğrencilerimizle yaptığımız 3 farklı projeyi ele almak istiyorum.

Postgraduate Program in Curating

 Küratörlük yüksek lisans programı kavramsal bir platform olması düşünülmüştür. Güncel sergileme pratikleri ve uygulamaya yönelik çalışmalar yer almaktadır. Tek kavram yoktur, disiplinler arası bazı metotlara dayalı fikirler yer almaktadır. Mesela stk’lar arası film prodüksüyonları ya da projeleri bizim için çok önemlidir. Sergileme, küratörlük dediğimiz şey; kültürel objelerin disiplinler arası  işbirliği yenilikçi yapıda yeniden kurgulanması anlamına gelmektedir. Böylelikle sanat, tasarım, mimarı farklı biçimlerde ortaya çıkmaktadır. Küratörlerin, sanatçıların, mimarların, tasarımcıların, müze eğitimcilerinin kullandıkları yöntemler gittikçe aslında birleşmeye, işbirliğine dayalı olmaya başlamıştır ve farklı okuma odaları, yeni sanal forumlar yeni yorum biçimlerini beraberinde getirmiştir. Aslında bazı broşürlerde var yanımızda bunları istiyorsanız inceleyebilirsiniz hangi konuları özellikle ele aldığımız görebilirsiniz. 

Bu yüksek lisans programımızı oluştururken çeşitli bilgileri sorgulamayı ve güncel küratörlük konusunu daha ulaşılabilir kılmaya amaçladık .

Bu projemiz kapsamında ortak bazı projeler başlattık öğrencilerle ortak projeler başlatmak bizim için çok önemliydi. Bakın burada web adresimizi de görüyorsunuz.

Buradan çalışmalarımızın bazı örneklerini görebilirsiniz ve ayrıca bir konferans da  organize ettik ve düzenlediğimiz konferansın başlığıysa "Bir Medyum Olarak Bir Aracı Olarak Kurum ve Kurumsal Eleştirmen Olarak Küratörlük" dü.  Broşürümüzün en son 10. sayısını yayınladık. Bu formla bir baskı bir illüzyon projesi de başlatmak istedik. Çünkü özellikle sergilerin demokratik bir sanat dağıtım modeli olarak geliştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz ve bu projeyi de özel bir proje kapsamında burada bulunan bazı arkadaşlarımızda yer aldı. Bu sanatçıların çoğu Almanya da yasıyor ya da İsviçre’de yasıyor biz çok farklı kültürel yönleri de vurgulamak istedik özellikle farklı kültürlerde gelen kişilerin projelerde yer alması bizim için çok önemliydi.

 Burada bakın her şeyin çıktısını bütün edisyonları alabiliyorsunuz isterseniz evde de bunları basabiliyorsunuz. 13 sanatçıyı davet ettik farklı kökenlerden gelen kişilerde bunlar her birinde 16 sayfalık bireysel edisyon yaratmalarını istedik A4 formatında kağıt üzerinde çalıştılar ve bunlar 2  büyük ve tek iş haline geldiler bu da A0 formatında üretildi. 

Bu çağdaş edisyonları internette dağıtmaya karar verdik ve web broşüründen bunlar bedava olarak indirilebiliyor. Burada tabii 1960’larda çalışan bazı sanatçıların ürettikleri edisyonlarla  bazı  tarihsel bağlamlar oluşturduk burada mesela fluxus sanatçıların işleri yer almaktaydı dükkan vitrinleri üzerinde yaptıkları bazı çalışmalar vardı ve bu da sanatı erotik havasından kurtarmaya amaçlıyorduk ve herkesin ulaşabileceği bir şey olmasını istedik.

Rene Block’u oldukça iyi tanıyorsunuz bu edisyonları dağıttı. Şimdi internet üzerinden de bedava indirilebilir ekran koruyucular var mesela bunların uzantısı olarak düşünülebilir. Bizim bu web dergimizin de’ oncurating.org’dan bunları indirebilirsiniz. Burada yanı dergimizde, küratörlük hakkında çeşitli yazılarda var. Burada ki söylemsel mekanı ,biz kent mekanına da taşımak istiyoruz. Buradan Internet alışverişine bir karşıtlık da sunmuş oluyoruz.

 Edisyonlar indirildikten sonra her yere asılabiliyor ve her şekilde kullanılabiliyor. Bu projeni beraberinde bir de belgesel-fotoğrafçılık kısmı var. Projenin çeşitli soruları gündeme getirilmesi de düşünülmekte mesela kamusal alanın sahibi kimdir? Bir yapıt hangi koşullarda sergilenebilir? Belli bağlamlarda sansür gerekli midir? Ve edisyonları her yerde açık bir şekilde gösterebiliyor muyuz? Bu proje dijital netinde metalaşmaya başlamış doğasını sorgulamakta ve sanat yapıtın artık gayri maddi yeni bir hale geldiğini göstermekte ve kendisinden yabancılaşmış bir halini sorgulamakta. Bu devrimsel dijital edisyon biçimi: yeni  ilişkileri ve etkileri beraberinde getirmekte. Bunlar sadece estetik hazzı yeniden form etmekle kalmıyor aynı zamanda bizim görsel mesajları anlamamızı da etkiliyor. Anlatıya yeni bir biçim veriyor.

Bu proje hem öğrenciler hem benim hem de küratör, partnerimin hazırladığı bir proje. Bu projede yeni bir anlayış olarak müdahale yani sergi ile kurum arasında ilişkinin kesilmesi ilk unsur, ikincisi ise kanallaşmanın karşıtı olarak bir hareket yaratmadır. Böyle bir yeni biçim bir takım parametreler de değişirse olabilir. Burada öneriler ve yöntemler arasında en etkilisi müdahaledir. Geleneksel ortamda öznelerin yani ziyaretçilerin bir sergiden etkilenebilmeleri için birer tüketen durumda olmaları varsayılmaktadır. 

Şimdi başka bir projeyi tanıtmak istiyorum bu da, küratörlük çalışmalarımızın bir parçası bir arşiv projesi. Eleştirel küratörlük pratikleriyle ilgili bir proje. 1998’den önce Almanya’nın kuzeyinde Bremen’de ‘Küratörlüğün 0 Derecesi’ başlığı altında bir konferans düzenlemiştik. Çeşitli küratörleri davet ettik bunları sanatla ilgili pratikleri, toplumsal alanda sanatı, eleştirel küratörlük anlamında tartışmak için davet etmiştik. Yeterince finansal destek bulamadığımız için en iyisi bir arşiv yaratalım dedik. Sanatçı ve küratörlerden malzeme istedik ve onlarda gönderdi videolar, resimler, davet kartları vs. gönderdiler bize. Yaklaşık 100’den fazla katkı oldu bu arşivde. Burada standart kaybı yeni pratiklere nasıl yol açabilir? Belli bir malzeme bir kaynağa nasıl dönüştürülebilir? Gibi sorular sormuştuk o dönem. Bu dolaşan bir sergi oldu bir web kaynağı oldu.

Eleştirel ve deneysel yaklaşımları sorgulayan bir kaynak ve üzerinde daha yakın zamanda projelerden çeşitli belgesel malzemelerde var. 100 den fazla katılımcı sanatçı-küratör yeni medya küratörleri katıldı bu projeye. ‘Küratörlüğün 0 Derecesi’ arşivi için malzemelerin kolay ulaşılabilir olmasını istedik. Böylece gençlerin ve genç küratörlerin bu malzemeleri kullanmalarını istedik. Bir tasarım grubu oluşturduk navigasyon sistemi kurmalarını istedik böylece bir katılımcının yolladığı malzemeyi bulmak daha kolaylaştı. Kitaplar çeşitli belgesel malzemeler etiketlendi, çeşitli torbalara koyuldu. Bir web sitesi kurduk bir bibliyografyamız var ve bu katılımcılardan gelen projelerin bir listesini bağlantı olarak verdik. Bu torbaları da iki arabaya doldurduk. İlk web sitemizde 2 torba vardı ve içindekileri kolaylıkla görebiliyordunuz. Ayrıca Bremen’de haftada bir belirli davetlilerin oluşturduğu tartışma gurubu yarattık. Bu bizim her projemiz sonrasında oluşturmaya çalıştığımız etkinlikler aktiviteler arasında yer alıyor. Web sitemizi tartışmalar sonrasında değiştirme kararı aldık. İlk etapta web sitemizi tasarlayan gurubun önerisi bizi heyecanlandırmıştı çünkü kuru malzemelere değişik bir hava katılmıştı. Demokratik olması için bibliyografyamızı değiştirdik ve bu yeni haline getirdik. Bu arşivin sergilenmesi kurumdan kuruma değişkenlik gösterdi ve genişlettik. Arşivin temelinde yatan fikir bulunması zor malzemeleri insanlara ulaştırabilmekti. Arşiv kendi içine kapalı bir anlatı oluşturmaya çalışmıyor farklı konumlardan oluşan çerçeve çiziyor. Gezici bir arşiv olması yerel halkla özel bir ilişki sağlıyor ve kültürel pratiğin ulaşılabilir ve sorgulanabilir kılıyor. Ayrıca bunun için çok da imkan gerekmiyor kısıtlı kaynaklarla yapılabiliyor. Sanatın içsel ve dışsal yönleri gibi toplumsal sorunlara da değiniyor."

                          

http://curating.org/